انفلوآنزا و واکسن انفلوانزا

 

انفلوآنزا  :

 

 

 

انفلوآنزا یک عفونت تنفسی واگیردار است که ویروس انفلوآنزا در بینی، گلو و گاهی ریه ایجاد می کند. این بیماری شروعی ناگهانی دارد و می تواند خفیف و یا بسیار شدید باشد. علایم شایع آن تب، گلو درد، لرز، بدن درد، خستگی و کوفتگی، سردرد، آبریزش بینی، بی اشتهایی، سرفه، دل درد و گاهی تهوع و استفراع (به خصوص در کودکان) است. ممکن است بیمار از درد گوش شکایت کند.

 

بسیاری از علایم انفوآنزا با سرماخوردگی ساده مشترک هستند اما علایم در انفلوآنزا معمولا به سرعت و تنها در عرض چند ساعت پیشرفت می کنند و شدت علایم بیشتر و احساس ناخوشی در آن از سرماخوردگی شدیدتر است. گاهی تشخیص انفلوآنزا از سرماخوردگی ساده و سایر بیماریهای عفونی دستگاه تنفسی دشوار است.

 

 

 

راه انتقال :

 

انفلوآنزا ویروس انفلوانزا در قطرات ریزی که با سرفه، عطسه و صحبت کردن به هوا پرتاب می شوند منتقل می شود. این قطرات ریز وارد دهان و بینی شده و ویروس را انتقال می دهند. در  مواردی ممکن است ویروس انفلوانزا از راه تماس دست با سطوح آلوده به دهان، بینی و گاهی چشم راه یابد و باعث ابتلا به بیماری شود. در سه تا چهار روز اول، بیماری بیشتر از هر زمانی واگیر دارد. اگرچه بیماری از یک روز پیش از شروع علایم تا هفت روز پس از شروع علایم می تواند به سایر افراد منتقل شود. 

 

شروع علایم بیماری معمولا یکی دو روز پس از ورود ویروس به بدن فرد روی می دهد اما ممکن است تا چهار روز هم طول بکشد.

 

درمان:

 

اغلب افرادی که دچار انفلوآنزای فصلی می شوند خودبخود و بدون عارضه در طی یک هفته بهبود می یابند اما گاهی بیماری به فرم شدید و خطرناک و حتی مرگبار خواهد بود.  افراد آسیب پذیر و افراد در گروههای خطر، بیش از سایرین در معرض ابتلای فرم شدید و خطرناک بیماری هستند. افراد آسیب پذیر و گروههای خطر شامل این افراد است: سالمندان، کودکان خردسال، زنان باردار، بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی و تنفسی مزمن، بیماران دیابتی و افرادیکه نقص ایمنی دارند.

 

اغلب مبتلایان به انفلوآنزا تنها با درمانهای عادی مانند استراحت، گرم نگاه داشتن، مصرفذ مایعات، مصرف میوه جات و سبزیجات تازه و استفاده از درمانهای دارویی ساده برای تب (مانند استامینوفن) بهبود پیدا می کنند. اما افراد آسیب پذیر و در گروه خطر ممکن است با نظر پزشک به درمان فوری با داروهای ضد ویروس انفلوآنزا احتیاج داشته باشند

 

باید توجه داشت که انفلوآنزا یک بیماری ویروسی است و استفاده از آنتی بیوتیک در درمان مستقیم آن بی تاثیر است. استفاده از آنتی بیوتیک تنها با نظر پزشک ممکن است برای درمان عوارض ثانوی بیماری تجویز گردد

پاسخ به سوالات رایج در مورد واکسن نفلوانزا:

 ۱. برای چه کسانی واکسن انفلونزا تجویز کنیم؟

توصیه میشود تمام افراد بالای ۶ ماه سالیانه واکسن انفلونزا دریافت کنند. برای یکسری افراد این توصیه حالت تاکیدی پیدا میکند یعنی این افراد حتما سالیانه واکسن انفلوانزا دریافت کنند. این افراد عبارتند از:

الف) بچه های بین ۶ ماه تا ۶ سال (۵۹ماهه)

ب) افراد ۵۰ سال و بالاتر

ج) بیماران دارای نقص ایمنی یا سرکوب ایمنی (به هر دلیل)

د) افراد مبتلا به بیماریهای مزمن ریوی(از جمله آسم ...)، قلبی عروقی، کلیوی، کبدی، عصبی، هماتولوژیک ، بیماریهای متابولیک ( شامل دیابت)

ه) خانمهای باردار و یا خانمهایی که در فصل پاییز و زمستان احتمال باردار شدن دارند.

و) افراد بین ۶ ماه تا ۱۸ سالی که آسپرین یا ترکیبات سالسیلات مصرف میکنند (به خاطر خطر سندرم ری)

ز) افرادیکه در مراکز نگهداری روزانه مثل خانه سالمندان و ... زندگی میکنند.

ح) افراد شدیدا چاق ( BMI》40)

ط) افرادیکه از موارد گفته شده در بالا مراقبت و نگهداری میکنند یا با آنها زندگی میکنند.

ی) کسانیکه در خانه کودک زیر ۶ سال و بالاخص زیر ۶ ماه و یا افراد بالای ۵۰ سال دارند.

س) پرسنل بهداشتی

 

۲. چه زمانی واکسن انفلونزا را بزنیم؟

بهترین زمان برای تزریق واکسن قبل از شروع فصل شیوع انفلونزا (پاییز و زمستان) می باشد. با این حال هر زمان که واکسن در دسترس قرار گرفت باید آنرا تزریق کرد. تا پایان فصل انفلونزا هر زمان که مقدور شد میتوان واکسن را تزریق نمود.

 

۳. چه میزان (دوز) واکسن باید تزریق نمود؟

در افراد زیر ۳ سال (۶ ماه تا ۳۵ ماه) نصف واکسن( ۰.۲۵ سی سی) و برای افراد  ۳ سال و بالاتر واکسن کامل ( ۰.۵ سی سی)

 

۴. در چه کسانی باید واکسن را تکرار نمود؟

برای افراد بالای ۸ سال یک نوبت تزریق واکسن سالیانه کافی است. اما در افراد زیر ۸ سال چنانچه تا کنون ۲ نوبت واکسن انفلونزا دریافت نکرده اند باید دو نوبت واکسن به فاصله ی حداقل ۴ هفته بگیرند. در مواردیکه والدین در مورد سالهای قبل مطمئن نیستند باید دو نوبت تزریق انجام شود.

 

۵. محل و روش تزریق واکسن انفلونزا:

واکسنهای موجود در ایران به روش عضلانی IM تزریق می شوند.

برای بزرگسالان و بچه های بزرگ عضله دلتوئید بازو و در شیرخواران و بچه های کوچک، قسمت قدامی جانبی (انترولترال) ران پا محل مناسب تزریق هستند.

 

۶. چه افرادی نباید واکسن دریافت کنند؟

کسانیکه در تزریق سال قبل به واکسن واکنشهای جدی نشان داده اند نباید واکسن را دریافت کنند. در سایر موارد میتوان واکسن را تجویز نمود. در کسانیکه آلرژی به تخم مرغ دارند هم با احتیاط و در مراکز با اقدامات احیا قابل تجویز می باشد. به طور ساده باید گفت در افرادیکه تخم مرغی که به صورت کامل سفت نشده را مصرف کرده اند و واکنش نشان نداده اند احتمال واکنش به واکسن بسیار ناچیز می باشد.

 

۷. شرایط نگهداری واکسن انفلوانزا چگونه است؟

واکسن انفلوانزا باید در دمای ۲ تا ۸ درجه در یخچال و به دور از نور مستقیم قرار داده شود.

چنانچه واکسن یخ بزند باید دور انداخته شود.

 

۸. خانمهای باردار در چه زمانی از حاملگی می توانند واکسن را تزریق کنند؟

خانمهای باردار در هر ماه و هر روزی از بارداری می توانند واکسنهای رایج موجود در بازار ایران را تزریق کنند. (چون این واکسنهای رایج موجود در بازار ایران از نوع غیرفعال شده می باشند).

 

۹. در مورد کودکان زیر ۸ سالی که قبلا دو بار واکسن انفلوانزا زده اند اما این دوبار در دو سال مختلف بوده نه در یکسال،   امسال چگونه باید تزریق انجام گیرد؟ ( مثال: کودک ۷ ساله ای به شما مراجعه کرده. مادرش بیان میکند که در شهریور سال ۹۵ و پاییز سال ۹۴ هر بار یک نوبت واکسن انفلوانزا تزریق کرده است. امسال چه باید بکند؟)

صرف دریافت دو نوبت واکسن انفلوانزا حتی اگه در یکسال نباشد مورد قبول است و امسال فقط انجام یک تزریق برای وی کفایت میکند.  حتی اگر این کودک در دو سال غیر متوالی ( فرض یک نوبت شهریور ۹۵ و یک نوبت مهر ۹۳) هم تزریق کرده بود باز هم امسال یک نوبت کافی است.